- Postane
- Posts
- Adil Gıda Bülteni 10
Adil Gıda Bülteni 10


ADİL GIDA BÜLTENİ 10
Tohum Dosyası II
Bu sayıda 9 no’lu AGT Bülteni’nde açtığımız Tohum dosyasına devam ediyor ve bu çok zengin konuda yeni başlıklara yer veriyoruz.
Bültene geçmeden önce tohumlar hakkında sık sorulan bazı sorular ve bazı tanımlar için Buğday Derneği’nin websitesinde yer alan şu yazıyı okumakta fayda var, zira bu mevzuda kafa karışıklıkları fazlasıyla mevcut.
Yaz tüm hızıyla bastırdı, üreticiler için en yoğun çalışma zamanlarından biri, ancak diğer iş kolları için tatille özdeşleşen bir dönem. İstanbul’dan ayrılmamış olanlarla Temmuz ayı sonunda bir üretici ziyareti yapmayı planlıyoruz, hatta bir günlüğüne de olsa bağ-bahçe işlerine el vermek de çok güzel olmaz mı? Gezi hakkında detayları whatsapp grubunda paylaşacağız.
Önceki bültenlere buradan erişebilirsiniz.
Türkiye’nin Tohum Savunucuları
2006’te çıkarılan 5553 sayılı Tohumculuk Yasası ile yerel tohumların satışının yasaklanması ile çiftçiler sertifikalı tohum kullanmak zorunda bırakıldı ve o tarihe kadar diğer çiftçilerden ya da pazardan tohum satın alabilen çiftçi artık sadece tohum şirketlerinin tohumlarını kullanmaya mecbur bırakıldı. Atalık da denen yerli tohumları satmak yasak ama değiş-tokuş yapılabiliyor; bu durum da Tohum Takas Şenlikleri’nin tohumların korunmasında en önemli araçlar olmasına yol açtı.
Türkiye’de çok sayıda kişi ya da kurum atalık / ebelik / yadigâr tohumların savunusu için emek veriyor. Hepsine yer vermek mümkün değilse de aktör çeşitliliğini yansıtan bir seçki yapmaya çalıştık. Fakat öncesinde akılları kurcalayan bir soruya cevap arayan şu yazıyı okumayı öneriyoruz: “Belediyeler tohumların korunmasında etkili olabilir mi?” (Tayfun Özkaya)
Ata Tohum Takas Derneği: https://www.atatohumtakas.org.tr/
İstanbul Silivri Belediyesi: https://tarim.silivri.bel.tr/destek?icerik=atalik-tohum-uretildi-bolge-ciftcisine-dagitildi
İzmir Büyükşehir Belediyesi Can Yücel Tohum Merkezi: https://canyuceltohummerkezi.com/
İzmir Seferihisar Belediyesi: http://seferihisar.bel.tr/tohumun-bankasi-seferihisar/
İzmir Torbalı, Karaot Tohum Derneği: https://karaotkoyu.wordpress.com/organik-tarim/karaot-tohum-dernegi/ // Ürünler için: www.organigiz.org
Karşıyaka Tohum Bohçası: https://karsiyaka.bel.tr/karsiya1kadaatalik-tohum-bereketi
Konya Karatay Belediyesi: https://atatohum.karatay.bel.tr/
Muğla Büyükşehir Belediyesi Yerel Tohum Merkezi: https://yereltohum.mugla.bel.tr/
Nilüfer Belediyesi Tohum Kütüphanesi: https://www.nilufer.bel.tr/kategoriler/tesisler/tarim-uretim-mekanlari/tohum-kutuphanesiU276Q
Selçuk Belediyesi Efes Yaşam Okulu Tohum Merkezi: https://www.tumturkiyeeksin.com/merkezimiz/2/tohum-merkezi
Ulusal Tohum Takas Merkezi: https://www.facebook.com/groups/ulusaltohumtakasmerkezi
BİR TOHUM SAVUNUCUSU
Nardane Kuşcu
Narköy’ün kurucusu 1954 doğumlu Nardane Kuşçu’nun tohumlara adadığı hayat hikayesini onun ağzından dinleyelim: “Çocukluğum Çukurova’nın Ceyhan Köyü’nde kadınların üretimin büyük bir parçası olduğu bir çiftlikte geçti. Coğrafyaya saygı ve sevgiyi öğreten Yörük kültüründen geliyorum. Köy Enstitüsü öğretmenleri okuttu beni. İlkokulda da, öğretmen okulunda da hep doğayla iç içeydim. Sanki doğanın bir parçası değilmişiz de, o kullandığımız bir şeymiş gibi davranılan yaşam şekli içimi acıtırdı.”

PODCAST
Tohumdan Hasada Ekolojik Yaşam
Buğday Derneği kurucusu ve Türkiye’deki ekolojik mücadelenin öncülerinden, 2011 yılında çok erken kaybettiğimiz Victor Ananias’ın 2002 yılında Açık Radyo’da sunduğu “Buğday ile Ekolojik Adımlar” programını 2003’te Lalehan Uysal ile Oya Ayman devraldı. 2004-2020 tarihleri arasında “Tohumdan Hasada Ekolojik Yaşam” adıyla Buğday Ekibi ve son olarak Yönetim Kurulu Başkanı Leyla Aslan tarafından sunulan program 18 yıl varlığını sürdürdü.

YAZI
Tohum Gen Bankası Üzerine Üç Okuma
Tohum konusundaki önemli tartışma konularından biri de, insanlığın ortak mirası olan tohumların gelecek nesillere aktarılması için oluşturulmuş gen bankalarıdır; bu konuda üç kayda değer okuma paylaşıyoruz.
FOTOĞRAF
Lalehan Uysal
Tohum fotoğrafçılığı deyince akla gelen ilk isimdir Lalehan Uysal, onun çektiği tohum fotoğraflarındaki incecik detaylara bakmaya doyamaz insan. “Doğa en büyük sanatçıdır” diyen değerli sanatçı ile “Kurda, Kuşa, Aşa… ve Göze…” başlıklı sergisi hakkında, sergi mekanında yapılmış bir röportajı buradan izleyebilirsiniz.

KİTAP
İki Hatırlatma, Bir Müjde
Tohum Alma ve Saklama El Kitabı: Tracy M. Lord’un kaleme aldığı Balkonlarda ve Küçük Bahçelerde Tohum Alma ve Saklama El Kitabı 2017 yılında kurulmuş olan topluluk destekli yayıncılığın ülkemizdeki ilk örneği Ekofil’in ilk yayını. Kitap 2024’ün ilk aylarında 2. baskısını yapmıştı, biz de buradan duyurmuştuk.

Bahçıvanlar İçin Kocakarı İlmi & Bahçıvanın Büyüsü: Alef Yayınevi’nden Çiçek Öztek çevirisiyle çıkmış bu tatlı mı tatlı kitap (aslında iki kitap) Maureen ve Bridget Boland kardeşler tarafından kaleme alınmış. Okumaya doyamayacak ve okuduklarınızı hemen hayata geçirmek isteyeceksiniz.

Tohumların Hamisi: “Yazı Yaban” adını taşıyan blogundan tanıdığımız Esra Güven 27 Ocak tarihinde müjdeyi vermiş, 100 Sene 100 Nesne ansiklopedisi için kaleme aldığı “Tohum” yazısının bir kitaba dönüşmeye hazırlandığını yazmıştı. Ne mutlu ki Alef Yayınevi tarafından yayına hazırlanan bu kitabın pek yakında raflara çıkacağı haberini almış bulunuyoruz.

ÇOCUKLARA KİTAP
Bir Tohumun Hikayesi
Ekofil’in ilk çocuk kitabı nefis bir tohum hikayesi anlatıyor: Büyüdüğüm Yer

BONUS
Tohum Yetiştirme Eğitim Videoları
Kendi gıdasını yetiştirmek isteyenler için iki harika kaynak:
Antalya İl Tarım Müdürlüğü Online Eğitim Serisi’nin “Tohum” başlıklı ders videosu: https://www.youtube.com/watch?v=UbjIncm14pw
DIYseeds: 32 farklı sebzenin “tohumdan tohuma” yetiştirilme döngüsünü anlatan eğitici video serisi: https://www.youtube.com/playlist?list=PL6VwCqByujOJrVpfTqOsCjjYS7wMyZ5LH